Ahşap Kaplama

Endüstri Devrimi’nin öncesindeki dönemlerde masif olarak kullanılan malzeme Endüstri Devrimi’nin ardından gelişen teknolojiler sonucu ahşap kompozit olarak da kullanılmaya başlanmıştır ve son yıllarda ağırlıklı olarak ahşap kompozitler bu alanda kullanılmaktadır.

Ahşabın yaşayan malzeme olması, doğrudan atmosferden gelenler ile etkilenmesi demektir. Günümüz teknolojileri ahşaba kattığı üstün özellikler nedeniyle kullanımı giderek yaygınlaşmıştır.

Ultraviyole ışınları ve nem, boyanın ve ahşabın ömrünü kısaltan iki büyük düşmandır. Nefes aldırtan ve su geçirmez mikro gözenekli vernikler ahşabın cephede kullanımını artırmaktadır. Bu tür vernikler özel katkı maddeleri sayesinde ahşap içindeki nemi dışarı verir, su tutmasına engel olur, yıllarca solmadan, pullanıp dökülmeden, çatlamadan, yüzey küfü ve lekelenmelere karşı korur. Aynı zamanda diğer kaplama malzemelerine göre hafifliği binaya iletilecek yüklerinde etkisini azaltmaktadır. Yüklerin etkisi sebebiyle ve doğası gereği depreme dayanıklılığı bulunmaktadır.

Sıcak bir malzeme olduğu kadar ilave edilecek özel ısı yalıtım malzemeleri ile uyumlu çalışır. Doğal ve havalanabilen bir malzeme olması montajında havalanma özelliğinin korunması olabilecek yoğuşmaları da ortadan kaldırmaktadır.

İmalat ve uygulama taşınma süreçleri malzemenin kolay işlenmesi hafif olması enerji tüketimini azaltmaktadır. Doğal malzemem olması diğer malzemeler içinde uyumu kolaylaştırmaktadır. Ancak birleşiminde nem oranı yüksek malzemelerle etkileşimli detaylarla uygulandığında çatlamalara sebebiyet verebilir.

Özelliği gereği iyi bir ses yalıtım malzemesidir aynı zamanda. Ses yalıtımı istenen mekânlarda kullanıldığı gibi cephede özellikle ses yalıtımı istenen bölgelerde sesin cephede yutulmasını iç mekâna geçişinde engelleyici özelliği kullanılmaktadır. Projelerde parça parça bu tür ürünlerin mimari tasarımla eşleştirilerek dekoratif olarak kullanıldığını görebilirsiniz.

Cephede kullanılan ahşap kaplamaları masif ve kompozit olarak iki grupta inceleyebiliriz.

Masif Ahşap Kaplama
Ahşabın biçilmesi ile elde edilen belirli kalınlık ve boyutlara sahip malzemelerdir. Masif malzeme nem etkisiyle genişleme ve daralma yapacağından kontrol edilebilir ebatlarda üretilmektedir. Bu malzemelerin uygulanabilmesi için duvara önce kaplama yönüne dik olacak şekilde bir ızgara oluşturulur. Ahşap malzemenin en büyük sorunlarından birinin su ve su buharından etkilenmesi olmasından dolayı malzeme su geçirmeyecek şekilde profillerden destek alınır. Sorunun diğer bir çözümünde ise ısıl işlem uygulanmasıdır. Bu sebeple Termal modifiye edilmiş kereste de denmektedir. Ahşabın 185°C ve 212°C arasında ısıl işlem uygulanarak; su buharıyla hiçbir kimyasal kullanılmadan ısıl işleme tabi tutulması ve kimyasal destekler ile mikroorganizmalar yok edilmesi ömrünü uzatmaktadır.

Sadece ısıl işlem değil, ağacın türünün de kullanım ömrüne ve yerine etkileri bulunmaktadır. Dış cephe kaplamalarının geometrik kararlılıkları ile ilgili yapılan bir araştırmada, sarıçamın ladine göre daha kolay ıslanıp daha geç kuruduğu belirlenmiştir. Bu sonuç ağaç türlerinin içyapılarının fiziksel davranışlarındaki etkisini ortaya koymaktadır. Uygulamalarda oluşabilecek yoğuşma etkilerini engellemek için kaplamanın uygulanacağı duvarın iç yüzeyine bir buhar kesici eklenmesini de önermekteyiz. Ayrıca mukavemet gerekmeyen ama boyutsal kararlılığın ve su iticiliğin önemli olduğu yerlerde Çam ağacının performansının daha iyi olduğu gözlenmiştir.

Kompozit Ahşap Kaplama
Orman ürünlerinin kullanımın artması nüfus artışı ile dengelendiğinde ortaya çıkan yok olma tehlikesi kompozit ahşap kaplama ürünlerini ortaya çıkarmıştır.

Kompozit malzemeler dış cephe kaplaması olarak daha sık tercih edilen malzemelerdir. Bunun en önemli sebeplerinden biri bu malzemelerin daha büyük boyutlarda üretilebilme imkânına sahip olması ve bu nedenle su geçirme riski olan birleşim noktalarının azalmasıdır. Cephe kaplaması olarak kullanılan ahşap kompozitler fenol esaslı reçine emdirilmiş Kraft kâğıtlarının en dışında melamin esaslı reçine emdirilmiş dekor kâğıdının yüksek basınç (100kg/cm²) ve yüksek ısı (150°C) altında preslenmesiyle oluşan panellerdir. Kalınlık olarak 2 mm ile 40 mm arasında üretim yapılabilmektedir. Genel olarak cephe kaplamalarında 6 – 8 – 10 mm kalınlık uygulanır. Dekoratif kâğıt + melamin reçine Dekoratif kağıt + melamin reçine Gerilime, darbelere, UV ışınlara, asit yağmurlarına ve sert hava koşullarına karşı dayanıklıdır.

Yangın yönetmeliklerine uyarlanabilmesi için alev almayan ve alev yürümeyen panellerin üretilmesi gündemdedir. Düşük özgül ağırlığından dolayı kolay işlenebilir ve vida, perçin, cıvata gibi elemanlarla bağlantı yapılabilmesi ve özel mastikler yardımıyla taşıyıcı sistem üzerine yapıştırılması uygulama kolaylığı getirmektedir. Kompozit malzemelerle ilgili en önemli problemlerden biri bu malzemelerin formaldehit ve uçucu gaz emisyonlarının yüksek olmasıdır. Bu değerlerin belirlenen standartların üzerinde olması sağlık için problem yaratmaktadır.

Kompozit ürünlerde son yıllarda alüminyum profil üstüne doğal ahşap lamine edilerek mukavemet ve from çeşitliliği verilmektedir.

Ahşap kompozit panellerin izolasyon tabakası ile birlikte yapıyı, havanın etkilerinden ısı kaçışını ve ısı girişini de engellemektedir. Bununla birlikte su buharı etkisiyle veya yağmur suyu sızmasıyla yalıtım malzemesi üzerinde oluşabilecek yoğuşma engellenmiş olur.

Günümüzdeki kullanım yaygın olarak kompozit haldeki kullanım olmakla birlikte, halen masif haldeki ufak boyutlu malzemenin de kimyasal şartlandırmaya maruz bırakılarak kaplamada kullanıldığı görülmektedir. Bununla birlikte dış mekân ahşap kaplama malzemelerinin bu kullanım alanındaki önemin